COĞRAFYACILAR NERELERDE ÇALIŞIR ?

Coğrafya mekânla ilgili olduğundan dolayı mekânla ilgili olan her konu ve her yerde coğrafya bilimine dolayısıyla coğrafyacılara ihtiyaç duyuluyor demektir. Özellikle ABD, İngiltere, Almanya ve Japonya gibi gelişmiş ülkelerde örneklerine çok sık rastlanıldığı üzere coğrafyacılar çok farklı sektörlerde istihdam edilmektedirler. Arazi kullanımı, şehir ve bölge planlama, çevre, turizm, sağlık, su kaynakları, ormancılık, madencilik, ulaşım, tarım, hayvancılık, sanayi, ticaret, meteoroloji, askeriye, enerji kaynakları başta olmak üzere faaliyet alanları içinde mekânla ilgili özelliklerin incelenmesine dayalı bir konunun söz konusu olduğu her sektörde coğrafyacılar rahatlıkla görev alabilmektedir. Bu durumun en dikkat çekici bir şekilde yaşandığı ülkelerden biri ABD'dir. Mezun olduktan sonra çok farklı sektörlerde işe girme kolaylığı açısından coğrafya ABD'de ilk beş meslek alanı içinde yer almaktadır.

Amerikan Coğrafyacılar Birliği'nin (AAG) internet sayfasında sunulan ve tamamen ülkedeki coğrafya mezunlarının istihdam edildiği alanlara bakılarak oluşturulan listede, ABD'de coğrafya mezunlarının çalışabileceği 100'ün üzerinde alan sıralanmıştır (AAG, 2009). Aynı sayfada coğrafya mezunlarının istihdam edilebileceği alanlar Ekonomik Coğrafya, Çevresel Coğrafya, Coğrafya Eğitimi, Coğrafi Teknoloji, Beşeri ve Kültürel Coğrafya, Fiziki Coğrafya, Bölgesel Coğrafya ve Şehir ve Bölge Planlama'dan oluşan sekiz ayrı başlık altında sınıflandırılmış ve coğrafyacıların çalışabileceği toplam 25 mesleğin de tanımı yapılmıştır (Demirci ve Karaburun, 2010). Coğrafyacıların çalıştığı bu 25 meslek ve bunların kısa tanımları Tablo 1'de sunulmuştur.

Türkiye'nin de içinde yer aldığı pek çok ülkede coğrafyacıların çalışabileceği meslek alanları ABD'deki kadar çok değildir. Türkiye'de yakın yıllara kadar coğrafyacıların çalışabileceği alanlar neredeyse coğrafya öğretmenliği ve akademisyenlikle sınırlıydı. Ancak son yıllarda yakalanan gelişmişlik seviyesi ile mekânla ilgili faaliyet yürüten tüm kamu kuruluşları ve özel kuruluşlarda coğrafya bilimine olan ihtiyacın farkına varılmaya başlanmıştır. Bu farkındalığın giderek yaygınlaşması coğrafya mezunlarına her geçen gün daha fazla istihdam olanakları sunmaktadır. Türkiye'de coğrafyacıların çalışabilecekleri alanlar çok fazladır. Burada kamu kurumlarında coğrafyacıların çalışabileceği alanlar örneklendirilmiştir.

Belediyelerde; Altyapı, Çevre Koruma, Atık Yönetimi, Park ve Bahçeler, Deniz Hizmetleri, Tarihi Çevre Koruma, Projeler, Kentsel Tasarım, Ulaşım Planlama, Trafik, Toplu Ulaşım, Turizm, Şehir Planlama, İmar, Harita, Deprem ve Zemin İnceleme, Kentsel Dönüşüm, Stratejik Planlama, Mesken, Afet Koordinasyon, Su ve Kanalizasyon gibi müdürlükleri coğrafyacıların mutlaka istihdam edilmeleri gereken yerler arasında bulunmaktadır. Coğrafyacılar belediyeler dışındaki diğer kamu kurumlarında da çok rahatlıkla iş sahibi olabilirler. İlgili bakanlıklar ve bunlara bağlı müdürlüklere bakıldığında coğrafyacılar için iş alanlarının hiç de az olmadığı görülecektir.

Bayındırlık ve İskân, Çevre ve Orman, Enerji ve Tabi Kaynaklar, Turizm, Milli Savunma, Tarım ve Köy İşleri, Ulaştırma, Milli Eğitim ve İçişleri gibi çeşitli bakanlıklarda coğrafyacıların çalışabilecekleri pek çok genel müdürlük bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır: Türkiye İstatistik Kurumu, Afet İşleri, Tapu Kadastro, İller Bankası, Karayolları, Çevre Yönetimi, Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama, Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü, Doğa Koruma ve Milli Parklar, Özel Çevre Koruma, Orman, Devlet Meteoroloji İşleri, Enerji İşleri, M.T.A., Devlet Su İşleri, Maden İşleri, Petrol İşleri, Araştırma ve Eğitim, Kültür Varlıkları ve Müzeler, Tarımsal Üretim ve Geliştirme, Koruma ve Kontrol, Tarımsal Araştırmalar, Havza Araştırma, Denizcilik, Kıyı Emniyeti, TÜRKSAT, Sivil Havacılık, Haberleşme, Eğitim Teknolojileri, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri, Mahalli İdareler. Tüm bu birimlerde CBS bilgisine sahip ve mekânı tüm yönleri ile anlayabilen ve mekânsal analizleri doğası gereği rahatlıkla yapabilen yetişmiş coğrafyacılara ihtiyaç duyulmaktadır (Demirci ve Kocaman, 2007).

Coğrafya mezunları akademisyenliği de tercih edebilirler. Coğrafyanın ilgi alanına giren tüm alanlarda toplumun ihtiyaç duyduğu bilginin üretilmesi için araştırma faaliyetlerinde bulunabilir ve üniversitelerde çalışabilirler. Ancak coğrafya mezunlarının yukarıda bir kısmı sayılan alanlarda çalışabilmeleri için kendilerini çok iyi yetiştirmeleri, bilgi ve beceri açısından gerekli donanıma sahip bir hale getirmeleri gerekmektedir.